بررسی خواص عصاره گیاه مریم گلی لاله زار در جلوگیری از آسیب های ناشی از قطع و برقراری مجدد جریان خون در کبد موش صحرایی

هدف:این مطالعه به منظور ارزیابی اثر اسانس گیاه مریم گلی در جلوگیری از آسیب های ناشی از ایسکمی –خون رسانی مجدددر کبد انجام گردید. روش کار: 48 سر موش صحرایی نژاد اسپراگ دولی در سه گروه تقسیم بندی شدند: 12 سر به عنوان گروه درمان، 12 سر به عنوان گروه کنترل ، 24 سر به عنوان گروه شاهد. گروه کنترل و درمان به 2 گروه مساوی شش تایی و گروه شاهد به 4 گروه مساوی 6 تایی تقسیم شدند. اسانس مریم گلی در زمان های 24 ساعت و1ساعت قبل از جراحی به صورت خوراکی به گروه درمان ودو زیر گروه شم تجویز شد(08/0 میلی لیتر اسانس 02/0 درصد). هم چنین به گروه کنترل و دو زیر گروه شم به مقدار مساوی از نرمال سالین خورانده شد. به مدت 60 دقیقه لب راست و پشتی کبد ایسکمی داده شد. سپس با گذشت 1ساعت یا24 ساعت در گروه کنترل و درمان جریان خون مجدداً برقرار شد.حیوانات قربانی شدند و نمونه از کبد برای مطالعه هیستوپاتولوژیک اخذ گردید. نتایج:در موش های گروه شاهد نتایج زیر در کبد مشاهده گردید: دژنراسیون و نکروزحاد، ارتشاح لکوسیت ها مخصوصا نوتروفیل ها، خونریزی و مویرگی شدن و هیپرپلازی متوسط در مجاری صفراوی. در موش های گروه درمان نتایج زیر در کبد مشاهده گردید:کبد چرب ، مویرگ زایی ، هیپرپلازی متوسط در مجاری صفراوی ، فیبروز متوسط در اطراف فضاهای پورتال ، تورم سینوزوئیدها،دژنراسیون و نکروز حاد و ارتشاح فراوان نوتروفیل ها. در موش های گروه شم نتایج زیر در کبد مشاهده گردید: ساختمان طبیعی کبد ، خونریزی اندک و دژنرسانس ملایم سلول های کبدی ، هیپرپلازی متوسط در مجاری صفراوی، اتساع سیاهرگ های مرکزی، نکروز و دژنرسانس متوسط هپاتوسلولار. این نتایج حاکی از اثرات مخرب ایسکمی درکبد بود. همچنین عصاره مریم گلی اثرات معنی داری بر ممانعت از تغییرات ایسکمی نداشت. کلمات کلیدی: مریم گلی، ایسکمی، خون رسانی مجدد، کبد